Het bovenbouwteam van Stad & Esch heeft in 2016-2017 verschillende pilots gedraaid om te wennen aan onderwijs op maat. Daarvoor hebben ze ook een nieuwe functie in het leven geroepen: de plancoach. Wat is zijn rol en zijn toegevoegde waarde?
Zeggenschap
Het team wil naar een situatie toe waar leerlingen meer keuzevrijheid en zeggenschap krijgen over hun eigen leerproces. In de twee pilots van ieder zes weken (in 2016 en in 2017) was er rekening gehouden met het bioritme van de leerlingen en hadden leerlingen meer keuze in wat ze wanneer wilden leren. Bekijk het praktijkvoorbeeld ‘Onderwijs op maat en ruimte voor lef – ervaringen’ voor meer uitleg.
Wat doet een plancoach?
Om leerlingen hierbij te ondersteunen is de plancoach in het leven geroepen. De plancoach begeleidt de leerling intensief bij het plannen van zijn of haar lesweek. Het is de verantwoordelijkheid van de coach om erop toe te zien dat de leerling de juiste keuzes maakt en dit verwerkt in een planning. Om leerlingen intensief te begeleiden heeft de plancoach groepjes van 12 leerlingen. Dit verschilt van de mentor die een grotere groep van 20 tot 26 leerlingen begeleidt.
Rol nog niet duidelijk genoeg
Na de eerste pilot in 2016 bleek dat leraren, leerlingen en ouders de rol en de taken van de plancoach nog niet duidelijk genoeg vonden. Leraren hadden zelf niet altijd goed voor ogen wat er van ze verwacht werd als plancoach, leerlingen konden de coach niet altijd vinden en ouders wisten niet goed bij wie ze moesten zijn met vragen; bij de mentor of de plancoach. Om de tweede pilot beter te laten verlopen, is de plancoach één van de speerpunten geworden.
Taken plancoach
De taken van de coach zijn in de tweede pilot in 2017 als volgt omschreven:
- Het registreren van de aanwezigheid tijdens het plangesprek in Magister.
- Het checken van de planning van de toegewezen leerlingen.
- Het voeren van de startgesprekken.
- Het plannen van voortgangsgesprekken met de leerlingen op basis van hun planning over de gemaakte keuzes, het waarom en hoe de leerling omgaat met de zelfstandigheid.
- Het bijhouden van wat wel en niet goed gaat in de pilot voor jouw leerlingen en voor jezelf.
- Het overleggen met de mentor over de voortgang van de leerlingen.
Basisvragen voor plancoach
Voor de plancoach zijn bij de start van de pilot de volgende basisvragen van belang om met leerlingen te bespreken:
- Welke lessen moet je inplannen naast de verplichte instructiemomenten?
- Welke opdrachten kun je het beste wanneer in de week plannen? Opdrachten voor morgen en opdrachten die over meer weken lopen?
- Hoeveel tijd heb je nodig voor de verschillende vakken?
- Welke extra begeleiding heb je mogelijk nodig voor een bepaald vak?
- Hoe zou die extra begeleiding eruit kunnen zien?
- Welke mogelijkheden heb je in de vrij gekomen ruimte door het niet volgen van lessen?
- Hoe kun je omgaan met meer vrijheid of zelfstandigheid als je dat eng vindt of van jezelf weet dat je de neiging hebt om uit te stellen of niks te doen?
- Welke kansen zie je? Wat kan lastig zijn voor jou als leerling?
Ervaringen tweede pilot
Na de tweede pilot in 2017 was de rol van de plancoach een stuk duidelijker. Een plancoach: “Ik voer nu goede inhoudelijke gesprekken.” De vaste planmomenten werden in de tweede pilot vervangen door flexibele momenten. Ook hierin bleek dat ‘op maat’ de juiste benadering was. Amber: “Omdat het zo’n drukke periode was, heb ik bijna elke dag samen met mijn plancoach een planning gemaakt. Dat heeft mij enorm geholpen om rust te krijgen in mijn hoofd.” Docent: “Omdat ik zelf de afspraken kon bepalen had ik meer tijd voor de individuele leerling.”
