Debbie Francke, docent biologie op het Pontes Pieter Zeeman, heeft een gedifferentieerde lesplanner voor een biologieles ingevuld.
Groepen
De gedifferentieerde lesplanner is ontwikkeld door een collega van Debbie op het Pontes Pieter Zeeman, Jacqueline Wierstra. Hiermee kan een docent zijn les gedifferentieerd uitwerken. Voor deze lesplanner is de klas opgedeeld in twee groepen, rood (extra uitleg en instructie) en blauw (zelfstandig aan de slag). Eerst wordt er klassikaal een vraag gesteld (met bijvoorbeeld Kahoot). Leerlingen worden afhankelijk van het antwoord in een groep ingedeeld. Vervolgens gaan de leerlingen (alleen of met de groep) aan de slag met de opdrachten behorende bij die kleur.
Motivatie
Debbie: “Vaak laat ik de leerlingen ook zelf een kleur kiezen. Tot mijn verbazing gaan ze dan gemotiveerder aan de slag, omdat ze een eigen keuze kunnen maken. Dit werkt bijvoorbeeld heel goed bij leerlingen die het leerjaar over doen. De afspraak is dan wel dat zij zich houden aan de kleur”. Leerlingen die wat onzeker zijn, hebben juist houvast aan de keuze die de uitslag van de vraag laat zien.
Opbouw
Het bovenste blok is de start van de les, de terugblik en de uitleg en oriëntatie. Het middenstuk is de verlengde instructie en de begeleide oefening voor de rode groep. Daarnaast zie je de zelfstandige verwerking voor de blauwe groep. Als de rode groep begint met de zelfstandige verwerking, wordt de blauwe groep om feedback gevraagd. Voor wie het daarna nog nodig heeft, maakt de docent nog een persoonlijke ronde. Bij de afsluiting wordt aandacht besteed aan de evaluatie en de vooruitblik.
Kop en staart
In de lessenplanner is ook rekening gehouden met de opening en afsluiting van de les. Debbie: “Ik merk dat ik in mijn enthousiasme geregeld te weinig tijd inruim voor de afsluiting van mijn les. Op deze manier heb ik een geheugensteuntje en een uitgewerkte manier om de les af te kunnen sluiten”.
Variatie
Debbie gebruikt zowel digitale (bijvoorbeeld Padlet) als niet-digitale hulpmiddelen (Post-its op vellen papier). Zo is er voldoende afwisseling in de manier van leren. Middels de pictogrammen is duidelijk te zien wat voor type opdracht het betreft.
Vervolg
Debbie is nog niet klaar met haar lessenserie, maar schaaft continue bij. De lesplanner is gekoppeld aan de ELO, waar ook opdrachten en lesmateriaal klaar staan. Ook de ELO wordt dus nog verder aangevuld. De volgende stap is vanuit deze basis meer variatie voor de groepen aan te brengen.
Delen
Op Pontes Pieter Zeeman hebben leraren in mei 2017 een studiedag over differentiëren gehad waarbij ze met concrete lesvoorbeelden aan de slag zijn gegaan. Het delen van lessen en ervaringen rondom differentiëren doen zij middels Padlet.
