Differentiëren op basis van formatieve evaluatie

Hoe differentieer je in de les als leerlingen buiten de les de stof hebben voorbereid? Wiskundeleraren van Het College Weert  passen hiervoor formatief toetsen toe.

Voorbereiding

De leerlingen bereiden thuis de stof voor wiskunde voor. Dit kan op verschillende manieren. Wiskundedocent Stefan Kessels: “We maken op voorhand filmpjes en PowerPoint-presentaties die aansluiten bij de te behandelen leerstof. De voorbereiding is voor leraren een intensief proces, maar levert jarenlang plezier op en zorgt voor ruimte in de les. Leerlingen bepalen door de diverse manieren waarop de stof wordt aangeboden hun eigen leerproces en kunnen altijd terugkijken naar eerdere leerstof, wat ook weer handig is bij afwezigheid.”

Formatieve meting

Elke week krijgen de leerlingen een formatieve meting. Deze meting gaat over alle geleerde stof, maar de stof wordt ook gekoppeld aan oudere leerstof. Stefan: “Vooral het blijven terugblikken op eerdere kennis, zorgt ervoor dat leerlingen de stof over de tijd heen beter onthouden.” De formatieve meting bestaat uit een drietal opgaven en de leerlingen zijn er zelfstandig gemiddeld 20 minuten mee kwijt. Na het maken van de vragen komen de antwoorden op het bord te staan. De leerling beoordeelt zelf of het verstandig is de bespreking van de meting te volgen, of dat hij voldoende weet om zelf verder te gaan.

Formatieve toets

Ook kunnen leerlingen na elk hoofdstuk een formatieve toets maken. Aan de hand van deze toets maakt de leerling een foutenanalyse en reflecteert hij op zijn eigen leerproces. Beide formatieve toetsen zijn feedbackmomenten voor de leerling voordat er een summatieve toets aankomt. De leerling ziet duidelijk in hoeverre hij de stof beheerst. Leerling Floor: “De formatieve metingen en toetsen helpen mij goed, omdat de stof dezelfde kennis beslaat als de stof die in summatieve toetsen wordt gevraagd. Door het maken van de formatieve metingen heb ik de stof al vaker herhaald, kan ik thuis beter oefenen voor de toets en weet ik beter wat er van mij wordt verwacht.”

In groepen aan de slag

Op basis van de formatieve, de summatieve toetsen en het leerlingprofiel (werkhouding, tempo en mate van voorbereiding) deelt de docent de groep in de lessen in drieën in:

Oranje: leerlingen die extra klassikale uitleg krijgen en alle opgaven maken volgens de planning van de studiewijzer.

Blauw: leerlingen die zelf kiezen of ze de klassikale uitleg volgen, maar wel alle opgaven uit de studiewijzer maken.

Groen: leerlingen die zelf kiezen of ze de klassikale uitleg volgen en enkel de vetgedrukte opgaven uit de studiewijzer hoeven te maken.

Tijdens de les

Wiskundedocent Stefanie Peeters: “Leerlingen die onder het gewenste niveau scoren, komen in een groep die we extra uitleg geven. Het voorbereiden van de lessen door de leerlingen is erg belangrijk om te bepalen of ze een onderwerp begrijpen. Leerlingen die de extra uitleg nodig hebben, waarderen dit omdat de groep klein is en ze daardoor beter gezien worden. Leerlingen die de uitleg moeten volgen omdat ze hun huiswerk niet hebben voorbereid, vinden het vervelend dat ze mee moeten doen en niet met hun huiswerk aan de slag kunnen. Dit motiveert om de volgende keer wél hun lessen voor te bereiden.”

Wat levert het op?

Doordat de docent de input heeft uit de formatieve toetsen, kan hij/zij gerichter maatwerk bieden aan de leerling. Door de voorbereidingen en toetsen voorafgaand aan de les, is er in de les ruimte voor vragen, extra uitleg en meer persoonlijke begeleiding. Ook kan de docent beter inschatten welke leerlingen behoefte hebben aan verdiepen of versnellen. “Zo heb ik nu tijd tijdens de les meer tijd om een individuele leerling aan mijn bureau te spreken, maar ook om kleinere groepjes te begeleiden bij het maken van een extra opdracht waar ze gezamenlijk aan werken,” vertelt Stefanie.

Reflectie

Bovendien kan de leerling door de feedback beter reflecteren op zijn eigen werkzaamheden. Leerling Sem: “Ik vind de manier waarop we de stof bij wiskunde krijgen aangeboden heel fijn. Je krijgt de kans om alles te herhalen en daardoor blijft het beter hangen. Je wordt niet meteen beoordeeld met een cijfer, maar je krijgt een beeld van hoe je ervoor staat. Dan heb je nog tijd om eraan te werken, voordat er een toets volgt waar je een cijfer voor krijgt.”

Wil je weten welke vragen en antwoorden er leven over formatief bij andere leraren? Ga naar Edualdo.nl.

Deze website maakt gebruik van cookies om je een zo goed mogelijke gebruikerservaring te geven. Ga hiermee akkoord door op accepteren te klikken.

Cookie Instellingen

Hieronder kun je kiezen welke cookies je wel of niet wilt toestaan op deze site. Klik op "Opslaan" om je instellingen op te slaan.

FunctioneelNoodzakelijke cookies: om naar behoren te kunnen surfen door de sites, maken we soms gebruik van cookies. Je pc onthoudt de indeling die je zelf gemaakt hebt of de screenname die je hebt opgegeven om een reactie te plaatsen. Voor deze cookies hoeven we geen toestemming te vragen.

AnalyticsRuimte voor Leren maakt gebruik van een systeem (Google Analytics) om te analyseren welke pagina’s het best worden bezocht, via welke browser mensen surfen (Internet Explorer, Chrome, Firefox, Safari, etc), via welke kanalen je onze website vindt etcetera. Op basis daarvan kunnen we de site en de prestaties verbeteren. Deze gegevens gebruiken we niet om te weten wie je bent, maar alleen om je bezoek aan onze site te analyseren.

Externe cookiesWij maken gebruik van inhoud van andere websites. Deze websites van derden plaatsen hun eigen cookies. Deze blokkeren we totdat je daar toestemming voor hebt gegeven. Op Ruimte voor Leren zijn dat Youtube en Vimeo, beide gebruiken cookies om te personaliseren.