Leraren Bart Lukassen en Gerben de Groot van het Ichthus College vroegen zich af hoe ze waardevolle informatie van en over leerlingen overzichtelijk konden verzamelen in een digitaal portfolio. Dit leidde tot een uitgebreide zoektocht van één school, via het gehele bestuur tot een Europese aanbesteding. Hoe kwamen ze tot een keuze?
Waarom een digitaal portfoliosysteem?
Er zijn verschillende documenten waarmee leerlingen gevolgd worden, voornamelijk op papier. Om een breed beeld van een leerling te kunnen schetsen heeft het Ichthus College de wens om één digitaal systeem te hebben dat 24/7 beschikbaar is. Niet alleen voor leraren, maar ook voor leerlingen én hun ouders. Docent Gerben: “We liepen aan tegen de vraag; waar zet je informatie neer? Met daarin een scheiding tussen wat over de leerling gaat (bijvoorbeeld aanmeldingen, logboek, orthopedagogiek, onderzoeken voor stagegeschiktheid) en wat met de leerling wordt besproken (zoals coachgesprekken, ontwikkelperspectief, beroepscompetenties/vakcompetenties en certificaten). Met een digitaal portfolio systeem als oplossing is vervolgens de zoektocht in gang gezet.”
Bevorderen sociale competenties
Een digitaal portfolio kan ook helpen om leerlingen meer eigenaar te maken van hun eigen ontwikkeling. Door het systeem kunnen ze inzicht krijgen in hun eigen vaardigheden en sociale competenties. De school heeft basisvaardigheden opgesteld die een leerling moet kunnen/kennen. Daarnaast is er een overzicht van vakcompetenties. Aan de hand van het digitale portfolio kunnen coachgesprekken gevoerd worden met de leerling. Docent Bart: “Uiteindelijk hebben we de droom dat ook de trainer van de sportclub, stagebegeleider of werkgever van een bijbaan in het systeem kunnen zodat de vaardigheden en competenties die leerlingen buiten de school leren ook meegenomen worden.”
Visie
Onderstaande afbeelding geeft weer hoe het portfolio systeem zou moeten werken: 
Afbeelding: Steven Boot
Met de wens om dit te realiseren is de zoektocht gestart. Gerben: “We kunnen zelf gaan ontwikkelen, maar er is vast ook genoeg op de markt. Dus wat is onze visie op het gebied van portfolio en wat zijn onze wensen?”
Van eisen tot aanbesteding
Om te bepalen waar het digitaal portfoliosysteem aan moet voldoen, is een overzicht gemaakt met de kernpunten. Gerben: “We zijn uit gaan zoeken wat we willen en daarna gaan kijken welk systeem daarbij zou passen. Deze zoektocht kostte veel tijd, soms tot ergernis van collega’s, maar achteraf gezien is het goed geweest om dit zorgvuldig aan te pakken. Het valt niet mee om een systeem te vinden dat voor iedereen naar de zin is, maar door overleg krijg je scherp wat voor eenieder belangrijk is. Wat is een eis en wat is een wens?”
Gebruiksgemak
Het gebruiksgemak is voor het Ichthus College een belangrijke eis; overzichtelijk, makkelijk taalgebruik, niet te veel klikken, onderhoudsvriendelijk. “Er zijn systemen met fantastische metadatering, maar je moet het er ook allemaal inzetten. Daarnaast willen we dat het systeem overal te gebruiken is, ook buiten de school”, vertelt Bart.
Betrokken partijen
Binnen de school zijn bij het proces naast leraren ook de ict-coördinator en directie betrokken geweest. Bij alle VO-scholen die onder het bestuur van Landstede vallen, zijn de wensen opgehaald en is uiteindelijk een werkgroep samengesteld. Om tot een geschikte aanbieder te komen moest er een Europese aanbesteding worden gedaan; tien partijen hebben zich ingeschreven en zijn op basis van een scoringstabel van eisen beoordeeld. Uiteindelijk zijn drie partijen uitgenodigd voor een presentatie en is de keuze gemaakt voor Peppels.
Specifieke eisen voor PRO?
Peppels is een af-product, maar werkte niet eerder met een PRO-school als het Ichthus College. In samenwerking met de school wordt nu gewerkt aan het opnemen van informatie voor praktijkonderwijs. Bart: “Uiteindelijk willen we het portfoliosysteem niveau overstijgend kunnen gebruiken, waarbij we ervan uitgaan dat de docent als professional het verschil weet tussen de niveau- en vaardigheidsverschillen van PRO en VMBO. Aangezien we de doorlopende leerlijn belangrijk vinden, gaan we kijken hoe we iets kunnen bouwen dat op elkaar aansluit. Voor leerlingen is het van belang dat er meerwaarde zit in het werken met een digitaal portfolio. Wanneer zij straks aan hun eerste baan beginnen is het mooi dat ze kunnen laten zien wat ze al hebben gedaan en geleerd.”
Vervolg
Het Ichthus College gaat in mei beginnen met testen. “Hopelijk is het een verademing voor leraren om het systeem af te zien”, zegt Bart. Het doel is om er in september 2017 mee te kunnen werken.
De gouden tip
Voor Gerben en Bart was de samenwerking tussen verschillende partijen belangrijk. “Zoek elkaar op. Dat heeft ons gered. Het maakt het traject langer, maar geeft het ook meer body.” Daarnaast helpt het om in een veranderproces een scope aan te brengen. “Begin eerst maar met wat je aankunt; zoals het portfolio. Ga niet meteen de hele school omgooien.”
Wil je meer weten over de zoektocht naar een digitaal portfoliosysteem? Neem dan contact op met Gerben de Groot.
In 10 stappen naar een ict-applicatie voor jouw school
Hoe maak je als school een keuze voor een digitaal leerplatform, toetsapplicatie of digitaal portfolio? Op basis van de ervaringen van scholen maakte Schoolinfo een stappenplan, dat jou als school helpt om een keuze te maken.
