Voetbal en school op dezelfde plek: op het Thorbecke VO volgen 38 leerlingen 2 dagen per week onderwijs op hun trainingslocatie. Lees hoe plaats- en tijdsonafhankelijk onderwijs eruit kan zien voor leerlingen.
Afstandsonderwijs tijdens profdagen
Alle 38 topsportleerlingen spelen op hoog niveau bij Feyenoord Rotterdam. Om de combinatie school en sport makkelijker te maken voor leerlingen, introduceerden de school en de voetbalclub de ‘profdagen’. 2 dagen per week volgen deze leerlingen onderwijs op hun trainingslocatie Varkenoord. Afgelopen schooljaar deden de eerste 9 leerlingen (gespreid) eindexamen.
Gelijk aan de slag
Topsportleerling Niels: “Doordat ik veel lessen mis, loop ik vaak niet gelijk op met de rest van de klas. Het voordeel van de profdagen is dat ik precies weet waar ik aan toe ben en gelijk aan de slag kan. Voorheen liep ik vaak op school achter de feiten aan, omdat ik meer bezig was met ‘wanneer kan ik een toets inhalen?’ dan met ‘welke kennis moet ik beheersen voor mijn eindexamen?’”
Eigen studiecoach
Tijdens de profdagen worden leerlingen ondersteund door hun eigen studiecoach Joël Manusama. Hij is 2 dagen per week aanwezig op Varkenoord om leerlingen te helpen met het maken van planningen en de communicatie met leraren. Ook neemt hij toetsen af en helpt hij leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Ook kunnen leerlingen hem vakinhoudelijke vragen stellen, zodat ze alleen met complexere vragen naar hun vakdocent hoeven te gaan.
‘Aangeklede’ studiewijzers
Naast de juiste ondersteuning zijn goede studiewijzers een randvoorwaarde voor het wel of niet slagen van deze opzet. Docent geschiedenis Anton Nieuwkoop: “Dit was voor mij persoonlijk de grootste uitdaging. Er moesten ‘aangeklede’ studiewijzers komen met daarin niet alleen de leerdoelen, maar ook hoe een leerling een opdracht moet maken en hoe hij kan controleren of hij de stof beheerst.” Daarvoor heeft Anton onder meer linkjes naar video’s aan zijn studiewijzers toegevoegd, waarin een docent uitleg geeft.
Zelfstandig door de stof
Dankzij de studiewijzer kunnen de topsportleerlingen zelfstandig door de stof heen. Voor het lagere stofverwerkingsniveau geeft Anton huiswerk mee op basis van de leerdoelen. Naast handboeken en instructiefilmpjes krijgen leerlingen oefeningen mee met de bijbehorende antwoorden, zodat ze de opdrachten zelf kunnen nakijken. De oefeningen die meer inzicht vragen en terugkomen op het examen, bijvoorbeeld spotprenten analyseren, bespreekt hij persoonlijk met hen.
Bezoek van een vakdocent
De betrokken vakleraren komen ongeveer om de 3 weken langs op de trainingslocatie om vragen van leerlingen te beantwoorden en uitleg te geven. Hoe vaak dit is hangt af van de behoefte van de leerling en het aantal contacturen dat de docent op school met de leerling heeft. Anton: “Doordat ik deze leerlingen minder zie dan voorheen, heb ik een meer coachende rol gekregen.” De docenten krijgen extra ontwikkeltijd om de studiewijzers te maken en hun leerlingen te bezoeken.
Gemotiveerde houding
Anton: “Deze leerlingen zijn jarenlang aan het handje genomen. Natuurlijk is het wennen als er in het eindexamenjaar opeens meer verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van je wordt gevraagd. Een goede planner met duidelijke leerdoelen en de aanwezigheid van de studiecoach geven dan houvast.”
De juiste vraag stellen
Anton: “De leerlingen weten nu wat er van ze verwacht wordt en hoe ze zichzelf moeten controleren. Waar we nog een oplossing voor moeten vinden is dat als leerlingen een vraag hebben, het in het slechtste geval een paar weken duurt voor ze die aan de docent kunnen stellen. We hebben geprobeerd om dit tussendoor via e-mail of Skype te doen, maar het blijkt lastig voor leerlingen te zijn om de juiste vraag te stellen.”
Hoe nu verder?
Anton: “Hoe en wat we precies gaan doen verschilt per vak. Er komen in ieder geval voor elk vak aangeklede studiewijzers.” Tijdens studiedagen hebben leraren handvatten gekregen om het leerproces op te nemen in de studiewijzer. Ook wordt de planner verder uitgebouwd door er per les de behandelde stof aan te koppelen.
Voor alle leerlingen
Naast meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheid voor de leerling geeft deze werkwijze leraren ruimte om individuele leerlingen of een klein groepje leerlingen maatwerk te leveren. Uiteindelijk wil het Thorbecke daarom niet alleen topsportleerlingen, maar alle leerlingen de mogelijkheid geven om plaats- en tijdsonafhankelijk te kunnen werken. Joël: “De profdagen zijn succesvol doordat het onderwijs- en sportprogramma samen één geheel vormen, waarbij de leerling zelfstandig onder begeleiding werkt aan zijn ontwikkeling.”
Meer lezen over topsportleerlingen
- Een planningstool voor topsportleerlingen.
- Gepersonaliseerd leren kun je niet alleen.
- Dromen waarmaken dankzij digitale leermiddelen.