Hoe zorg je ervoor dat de overgang naar gepersonaliseerd leren versneld wordt? Docent Jakob Boetje van Topsport Talentschool Groningen heeft het middel gevonden. Samen met zijn collega’s organiseert hij wekelijks ict-werkochtenden. Jakob legt uit hoe dat werkt.
Wat houden de ict-werkochtenden in?
“Tijdens de wekelijkse ict-werkochtenden nemen we als leraren onder andere gezamenlijk beslissingen over de digitalisering. Denk aan randvoorwaarden zoals wifi, maar ook aan digitale methodes, content en vaardigheden. Afgelopen bijeenkomst heeft iemand de mogelijkheden van LessonUp gepresenteerd. Vervolgens is er uitgezocht hoe dit in het lesplan voor aankomend jaar verwerkt kan worden. Tijdens de ict-werkochtenden is ook de transitie naar SharePoint en OneDrive op poten gezet. In plaats van een server binnen de school staan de schooldocumenten nu in de cloud en is alles vanaf elk device toegankelijk.”
Kun je een voorbeeld geven van hoe dit in de praktijk werkt?
“Bij het vak Bewegen, Sport en Maatschappij hebben wij leerlingen de opdracht gegeven om een eigen videoclip te maken. Leerlingen hebben zelf kunnen bepalen waar en wanneer zij dit wilden doen. De leerlingen moesten de opdracht inleveren via OneDrive, waarin zij hun ‘Sportfolio’ map gedeeld hebben met de docent.”
Hoe hebben jullie de ict-werkochtenden georganiseerd?
“Elke docent wordt geacht van 9.00-16.00 uur aanwezig te zijn op een werkdag. Aangezien de (meeste) topsportleerlingen pas om 11.00 uur starten ontstaat er ruimte in het rooster om bijeen te komen. De ene week is de ict-werkochtend op de woensdagochtend, de week erna op de donderdagochtend. Hierdoor kunnen we samenwerken met vrijwel alle collega’s. Ter voorbereiding is er een lokaal met beamer nodig, een eigen device en collega’s die een programmaonderdeel voorbereiden. De coördinatie van de agenda ligt bij mij. Dit werkt vraag gestuurd. De rode draad is de ict-ontwikkellijn, RTTI en de digitale vaardigheden van leerlingen en leraren.”
Ben je veel tijd kwijt aan de organisatie?
“De deelname is laagdrempelig. Er zijn weinig randvoorwaarden. Qua organisatie valt het dus mee. De bijeenkomsten duren maximaal twee uur. Verder verschilt de voorbereidingstijd per bijeenkomst. Soms moeten zaken uitgewerkt worden. Soms hoeft er alleen een agenda te worden gemaakt. De leraren hebben veel eigenaarschap over de werkochtenden. Ze weten waarom we de werkochtenden organiseren en ze hebben zelf bepaald wat erop de agenda staat. De weerstand is daardoor ook minder. Er ligt wel veel op het bordje van de leraren, dat weten ze ook als ze hier komen werken. Er zijn behoorlijke uitdagingen, aangezien niet alles perfect geregeld is. De ict-werkochtenden zijn hiervoor een belangrijke stap.”
Welke onderwerpen staan op dit moment op de agenda?
“Eerder keken we naar de digitalisering per vak. Nu zijn we overgeschakeld op digitalisering per leerling: Welke digitale vaardigheden heeft elke leerling nodig voor mijn vakgebied? Daar horen ook algemene vaardigheden bij. Het blijkt dat leerlingen veel basale dingen nog moeten leren. Een agenda digitaal opstellen kunnen leerlingen meestal niet. Waar we verder tegenaan lopen is dat digitale vaardigheden niet eenduidig zijn. Zowel vakken als leraren zijn divers, hierdoor is het heel complex om alles zo te regelen zodat het ideaal is voor iedereen.”
Wat zijn tot nu toe de resultaten van de ict-werkochtend?
“Leraren hebben meer digitaal didactische vaardigheden gekregen en er wordt meer digitaal lesgegeven. Deze verandering was mogelijk omdat we de ontwikkeling structureel bijhouden. Alle secties zijn continu in overleg: waar staan we op dit moment en waar liggen onze prioriteiten? Daarnaast zijn wij bezig met de transitie naar digitale methodes.”
En wat merkt de leerling hiervan?
“Een heel leuk en concreet voorbeeld dat is ontstaan dankzij de ict-werkochtenden is ‘Daltonplaza’. De oorspronkelijke lesuren van 60 minuten hebben wij opgeknipt in 30 minuten instructietijd en 30 minuten Daltontijd. In de Daltontijd kan de leerling zelf bepalen aan welk vak er wordt gewerkt en bij welke docent hij/zij gaat zitten. Om leerlingen bewuster te laten omgaan met het eigen leerproces, vullen ze voorafgaand aan een Daltonuur op een formulier in bij welke docent ze willen gaan zitten en welke leervragen ze hebben. Een collega heeft voor Daltonplaza dit formulier gemaakt met behulp van Google Forms. Op deze manier heeft de Daltondocent een overzicht van de onderwerpen die de leerlingen tijdens het Daltonuur willen behandelen.”
