Leraren Media en Expressie op CSG Groene Hart – Rijnwoude passen sinds 2017/2018 de scrummethode toe in havo 3. Samen met de klas produceren zij tweewekelijks een schooljournaal. Of liever gezegd: “De klas produceert en wij faciliteren.”
Bekijk de video gemaakt door leerlingen
Sprinten naar de finish
Scrum, officieel een rugbyterm, houdt kortgezegd in dat je als team sprintjes trekt om een doel te bereiken. In de it-sector passen ze de methode toe bij het produceren van software en inmiddels is scrummen ook een voorname vorm van projectmanagement in het bedrijfsleven. In het proces staan eigenaarschap en autonomie centraal waarmee het uitermate geschikt is om toe te passen in het onderwijs. “Een workshop over scrummen in het onderwijs motiveerde ons om de methode in te zetten”, vertelt docent Wim Zwart.
Scrum Master
Begin dit schooljaar is havo 3 in verschillende werkgroepen verdeeld, namelijk: de redactie, de videoploeg, de editors, de nieuwslezers en de stand-uppers. Ieder team heeft een Product Owner en een Scrum Master. De Scrum Master houdt het planbord (Trello) bij. Zijn team kan hierop (digitaal) de openstaande taken terugvinden. De Product Owner houdt in de gaten of de kwaliteit van het door hen op te leveren onderdeel voldoet aan de norm van de docent. Samen leveren ze met de scrummethode iedere veertien dagen een nieuw schooljournaal op dat intern wordt gepresenteerd en ook online te zien is.
Structuur en effect
“Deze manier van lesgeven heeft veel voordelen”, vertelt Wim. “Door het principe van zelfsturende teams, is de docent vooral nodig als facilitator.” Het contact met een team loopt via de Scrum Masters. Zij communiceren de planning vervolgens met hun werkgroep. Het is een gestructureerde, maar ook effectieve manier van werken. Leerlingen activeren elkaar en geven elkaar feedback. “Daar waar ik deze taak voorheen klassikaal op me nam, zet ik nu een stapje terug. Je merkt dat leerlingen veel van elkaar pikken. Er wordt baasje gespeeld, maar dat wordt getolereerd omdat er een duidelijke rolverdeling is.”
Eigenaarschap en autonomie
Wanneer je scrumt in een klas zijn leerlingen per definitie eigenaar van hun leerproces. Het toepassen van de techniek heeft volgens Wim zeker effect op de resultaten van de leerling dankzij het samenwerken, maar ook op de persoonlijke ontwikkeling van het individu binnen de groep.“Sommige leerlingen maken een enorme groei door. Met de eerste redactionele teksten konden de nieuwslezers bijvoorbeeld totaal niet uit de voeten. Gedurende het jaar zie je de ontwikkeling terug in het eindresultaat. Inmiddels komen de teams samen tot zulke sterke journaals dat ik er echt van baal dat ik straks niet meer met ze samenwerk.”
“Ik probeer met alle andere Scrum Masters te plannen dat alles goed gaat en ik vind het superleuk om dat te doen”
Iris, Scrum Master redactie
Plussen versus minnen
Wim: “Natuurlijk zitten er twee kanten aan werken via deze methode en is niet alles positief. Het is bijvoorbeeld lastiger om als docent de resultaten van de leerlingen individueel inzichtelijk te maken. Je bent afhankelijk van de feedback die de leerlingen aan elkaar geven. Daarnaast is de vrijheid die de methode biedt niet geschikt voor iedereen. Leerlingen die liever lui zijn dan moe, ervaren meer ruimte om passief te zijn.”
Aansluiting bij vak of curriculum
Collega’s volgen met plezier de lessen en ouders reageren enthousiast. Zij zien dat hun kinderen veel leren van het samenwerken en plannen. De methode mag volgens Wim veel vaker worden toegepast in het onderwijs. Wim: “Exacte en creatieve vakken zijn uiteraard het meest geschikt. Of je kunt de methode vakoverstijgend inzetten door, in het geval van een journaal, de teksten te laten redigeren tijdens Nederlands.”
“Het gebeurt wel eens dat het geluid niet goed is opgenomen, dan moet er een nieuwe opname komen en dat creëert tijdsdruk voor de editors.”
Matthias, Scrum Master editors
Enthousiasme
Een voornemen voor 2018/2019 is dat Wim de les start met een korte vergadering met de Scrum Masters alvorens de werkgroepen aan de slag gaan. Nu schiet dat er vaak bij in. “Ze lopen dan direct met de camera op de schouder de school in en vergeten de scrummethode.” Wanneer planningen niet goed worden ingevuld en bijgehouden gaat er sneller iets mis. De gouden tip die Wim aan leraren wil meegeven is dan ook dat je de methodiek goed in de vingers moet hebben, zodat je op tijd kunt bijsturen. Het risico is dat leerlingen er anders stress van krijgen.
Fotobijschrift: Leerlingen van CSG Groene Hart scrummen in de les.