Stap-voor-Stap-app – Leerling

Kern

Leerlingen op de VSO/PRO-scholen werken aan het vergroten van hun zelfstandigheid. De leerlingen kenmerken zich door een verscheidenheid aan hulpvragen op het gebied van schoolse taken, gedrag en vaardigheden. Het onderwijs is afgestemd op de specifieke ontwikkelingsbehoeften van de leerling in de vorm van instructie, leerstof en structuur van de taak- en leeromgeving. Om de motivatie van de leerling te bevorderen worden activerende werkvormen aangeboden. Leerlingen ontwikkelen vaardigheden die nodig zijn voor hun uitstroom naar passende arbeid, beschut werk of arbeidsmatige dagbesteding. Daarnaast zijn de vaardigheden gericht op zo zelfstandig mogelijk wonen en adequate vrijetijdsbesteding.

Op de VSO/PRO-scholen ligt het accent op leren door te doen. Praktische vakken zijn onder andere koken, techniek, groen, winkel en schoonmaken. Bij de ontwikkeling van vakgerichte vaardigheden zijn de volgende drie basisbehoeften te onderscheiden:

  • Competentie - ik kán het
  • Autonomie - ik kan het zélf
  • Relatie - ik kan het sámen

De leerling gebruikt de Stap-voor-Stap-app (SvS-app) als digitale ondersteuning bij het leren van vakgerichte vaardigheden.

Praktijk

De SvS-app vervangt het lesmateriaal dat tot nu toe op zogenaamde ‘instructiekaarten’ beschikbaar was. De app biedt lesinstructies die de leerling meer overzicht geven. De structuur van de lesinstructie bestaat uit de onderdelen WAT, WAARMEE, HOE en geeft de leerling houvast. Tijdens het uitvoeren van een taak gebruikt de leerling de app en daardoor is de vakdocent minder nodig. Dit bevordert de zelfstandigheid en het zelfvertrouwen van de leerling. Zo is tijdens de kooklessen waarneembaar dat leerlingen met behulp van de SvS-app het benodigde keukengerei en de benodigde ingrediënten zelfstandig pakken. Vervolgens voert de leerling met behulp van de app elke stap van een recept uit. Bij sommige vakken, zoals schoonmaken, ligt het accent gedurende een langere periode op het leren van vaardigheden in het gewenste tempo, de juiste volgorde en met de juiste materialen. Leerlingen kunnen ook in tweetallen met de SvS-app werken: de ene leerling begeleidt/coacht de andere leerling, door de stappen in de app aan te klikken en de instructie af te spelen. De andere leerling voert vervolgens de taak in stappen uit. De ontwikkeling van deze vaardigheden gaat met ondersteuning van de SvS-app sneller en de leerling gebruikt bij het aanleren van routinetaken de app als geheugensteun. Indien de lesinstructie voorzien is van extra reflectie- en verdiepingsvragen, reageert de leerling hier meestal positief op.

Quotes

  • “Met behulp van de SvS-app weet ik precies wat ik moet doen, mijn docent hoeft mij niet meer te helpen!”
  • “Ik kan in de SvS-app alle stapjes die ik moet uitvoeren snel en eenvoudig vinden: het geeft mij overzicht en houvast.”
  • “Alle spullen die ik nodig heb voor de taak kan ik duidelijk vinden in de SvS-app!”
  • “Ik vind het leuk als de lesinstructie vraagtom foto’s van mijn werk te maken: samen met mijn docent bespreek ik dan makkelijker na hoe het ging.”
  • “Mijn docent had in de app een timer ingebouwd bij de stap ‘soep koken’: 10 minuten telde deze af. Ik kon blijven roeren en de tijd in de gaten houden. Veel handiger dan telkens op het ovenklokje kijken.”
  • “Zelf een foto maken van de kwarktaart ging goed. Ook moesten we met een smiley aangeven hoe we gewerkt hebben. Lachend gezichtje natuurlijk!”
  • “Meestal luister ik naar de instructies, ik klik dan op het luidsprekertje. Dat vind ik makkelijker, dan hoef ik lekker niet te lezen!”
  • “Ik wil de SvS-app ook op mijn telefoon hebben!”
  • “Ik heb dit allemaal zélf gedaan, goed hè!” (leerling laat na afloop van een kookopdracht alle stappen nogmaals zien).
  • “Eigenlijk staat deze oude stappenkaart nu op de iPad: de iPad praat, deze kaart niet!” (leerling laat een ‘analoge’ stappenkaart zien).