Erika Steller van het Ostrea Lyceum vindt dat iedereen de kans moet krijgen om zijn talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Samen met een groep collega’s werkt ze aan een model voor talentontwikkeling.
Iedere leerling heeft talent
“Onze visie is dat iedere leerling talenten heeft en dat leraren een ondersteunende rol kunnen hebben om die te helpen ontwikkelen”, vertelt Erika. 
Samen met de afdelingsleider schreef ze een plan van aanpak om talentontwikkeling op het Ostrea Lyceum te stimuleren. Een werkgroep boog zich vervolgens over de vraag hoe ze dat talent heel concreet in de reguliere lessen kunnen stimuleren. “Zo willen we bijdragen aan de persoonlijke ontwikkeling en veerkracht van onze leerlingen.”
Talenten zien en benoemen
Een talent is iets waar een leerling zich niet altijd bewust van is. Leraren, ouders, de voetbaltrainer of vrienden zijn vaak degenen die de talenten zien, benoemen en waarderen. Erika: “Als leerlingen daardoor na leren denken over wie ze zijn, wat ze willen en wat ze goed kunnen, dan kunnen ze hun talenten optimaal gaan gebruiken. Iets doen wat niet goed bij ze past, kost veel energie en werkt vaak averechts.” Maar hoe maak je het onderwijs meer talentgericht? Om de visie op talentontwikkeling vorm te geven, besloot Erika de hulp in te roepen van coach en adviseur Peter Beschuyt.
Vertaalslag naar de praktijk
Tijdens twee bijeenkomsten hielp hij hen met de noodzakelijke theorie – wat is talent, hoe herken je het en hoe haal je er meer uit – en de vertaalslag naar de praktijk. Erika: “Die vertaalslag vond ik lastig, maar door te inventariseren wat we al deden en waarmee we verder wilden, konden we heel gericht doorpakken.” Dat doorpakken gebeurde door te focussen op drie aandachtsgebieden die de basis vormen van het model voor talentontwikkeling: ontdekken, ontwikkelen en ondersteunen.
“Als je leert na te denken over wat je wilt en kunt, dan kun je je talenten optimaal gebruiken”
Ontdekken en ontwikkelen
Eerst moet je samen met de leerling ontdekken wat zijn karaktereigenschappen, kwaliteiten en talenten zijn. Mentoren in het eerste leerjaar gebruiken daarvoor de drie methodes die in het model voor talentontwikkeling geborgd zijn. Vervolgens kan de leerling vaardigheden ontwikkelen om die talenten nog beter in te zetten. Tijdens een studiemiddag over talentontwikkeling formuleerden de docenten met elkaar 21e-eeuwse vaardigheden, executieve vaardigheden, studievaardigheden en vakspecifieke vaardigheden. Om die te ontwikkelen, gebruiken de mentoren een zelfgemaakt werkboek, een Talententoolbox en gesprekskaarten. Erika: “De mentoren gebruiken deze leermiddelen in hun lessen en de vakdocenten zijn hierin ondersteunend.”
“Met de juiste vaardigheden haal je meer uit je talent”
Valkuilen
Omdat die ondersteuning ook iets van de docent vraagt, werd een tweede studiemiddag georganiseerd over de vaardigheden van de leraren zelf. Erika en haar collega’s leerden dat zij met behulp van het model van kernkwadranten hun talenten kunnen laten groeien én onder controle kunnen houden. In stresssituaties schieten mensen namelijk vaak door en wordt het talent een valkuil. Erika: “Je komt minder snel in conflict met leerlingen als je je bewust bent van jouw eigen uitdagingen en valkuilen. Het gaat in de lessen immers niet alleen om kennis en vaardigheden, maar ook om persoonsvorming.”
Leerlingen groeien
Eén van de leraren voor wie die ondersteuning al een ‘soort tweede natuur is’, is stagebegeleidster Sophie de Jong. Zij geeft les in het Leer-WerkTraject (LWT). “Leerlingen kunnen zich pas ontwikkelen als ze zich goed voelen en daarom geef ik ze complimentjes”, vertelt ze. Sophie was direct enthousiast over deelname aan de werkgroep. “Als stagebegeleider vind ik het belangrijk dat leerlingen in zo veel mogelijk branches stagelopen”, zegt ze. “Dan ontdekken ze wat ze kunnen en leuk vinden. Wat ze meemaken op hun stage, gebruik ik in de les. Zo benoem ik hun talent en dan zie ik ze groeien.”
Model uitbouwen
Erika is heel bewust bezig om haar leerlingen groeigericht te complimenteren door het talent te benoemen. “De eerste keer dat ik zo’n compliment gaf, werd het doodstil in de klas”, zegt ze. “Maar ze raken er nu aan gewend.” Erika wil met de werkgroep de drie aandachtsgebieden van het model met meer voorbeelden uitbouwen. “Het is een groeimodel, dus het is nooit af”, zegt ze. “Maar elke school kan de handvatten gebruiken die het model biedt.” Het model wordt uitgebreid met een leeroverzicht voor elke methode in klas 1 en een leerlijn voor klas 2. “En we denken na over hoe we gaan volgen waar de leerlingen qua talent staan”, zegt Erika.
Wil je weten welke vragen en antwoorden er leven over Talentontwikkeling bij andere leraren? Ga naar Edualdo.nl.
Meer lezen
ontwikkelen voor een verandering in je school? Bekijk dan deze tips uit de routekaart veranderaanpak of bekijk alle fases uit het veranderproces.
