Keuzevrijheid voor leerlingen wat betreft de lessen en manier van leren: hoe pak je dat aan? Het Bonnefanten College benadert de leerlingen individueel en biedt hen keuzemogelijkheden zodat ze hun eigen leerroute kunnen volgen.
Ontdekken
“Het Bonnefanten College wil leerlingen blijven boeien en triggeren zodat zij niet achterover gaan hangen”, vertelt teamleider Wim Ruijsch. “Door leerlingen te laten kiezen uit verschillende lessen kunnen zij, met advies van docenten en ouders, hun eigen leerroutes uitstippelen. In de digitale leeromgeving Summar.io wordt de leerstof, die is aangepast aan het niveau van de leerling, aangeboden en wordt de studievoortgang bijgehouden. Zo kan een leerling die dat wil zelfs zijn of haar havodiploma binnen vier jaar halen in plaats van de gebruikelijke vijf jaar.”
Link tussen verplichte vakken en keuzevakken
Naast de verplichte vakken volgt een leerling op het Bonnefanten College masterclasses en keuzevakken die aansluiten bij zijn of haar ambities en mogelijkheden, bijvoorbeeld fotografie, koken, sport en gezondheid, architectuur, journalistiek of applied science. Zo volgen leerlingen hun eigen weg en kunnen ze hun kennis verbreden of juist verdiepen. Hieruit ontstaan vragen die vervolgens binnen de reguliere vakken worden beantwoord.
Nieuwsgierig
Teamleider Wim: “Na een masterclass architectuur vraagt een leerling zich bijvoorbeeld af hoe je een hoek berekent. Vervolgens wordt de stelling van Pythagoras bij het vak wiskunde behandeld. Een andere leerling heeft bij een masterclass koken verschillende groentes bereid en is nieuwsgierig hoe die eigenlijk groeien. De brug met het vak biologie is gemaakt en zo krijgt het onderwijs een betekenisvolle context.”
Aanpassing lessentabel
Wim vertelt dat voor de invoering van de keuzevakken de lessentabel uit 32 uren blijft bestaan. De invulling van de lessentabel is alleen wel veranderd. Reguliere vakken zoals geschiedenis en techniek leveren uren in. Deze uren worden ingevuld met keuzelessen en het vakoverstijgende Opeduca-project op het gebied van duurzaamheid.
Geen examenstof
Coach Jan Koster benadrukt dat 40% van de stof in de lesmethodes die leraren gewend zijn te gebruiken geen examenstof is. “Deze 40% zou dus geschrapt kunnen worden. De docent heeft dan de mogelijkheid om een eigen keuze te maken hoe hij of zij de resterende tijd invult.” Een deel van deze tijd kan ook gebruikt worden voor de keuzelessen. Koster: “Om de methodes los te laten is het belangrijk dat de leraren het curriculum kennen, zodat zij de lessen hierop aan kunnen passen.”
Belangrijke rol ict
Hoe houd je hierin zicht op de leeractiviteiten van de leerlingen en hun niveau? Wim: “Leerlingen kunnen hun leerproces zelf bijhouden via de leeromgeving Summar.io die aangeeft wat de leerling al heeft afgevinkt en wat hij nog moet doen. Leraren kunnen ook inloggen en meekijken, controleren wat er al is gebeurd en bijsturen waar dat nodig is. De kennis van de docent is hierbij onmisbaar.”
Nieuwe rol docenten
Zijn medewerkers op het Bonnefanten College voorbereid op de nieuwe rollen en taken die ze zullen vervullen? Wim: “Onze school is ambitieus en onderstreept onderwijsontwikkeling. Leraren moeten verschillende rollen uit kunnen voeren, zoals die van expert, begeleider of contentontwikkelaar, en verschillende leerlijnen kunnen aanbieden naar behoefte van de leerlingen. Er zijn leraren nodig die regulier les kunnen geven, maar ook leraren die Opeduca kunnen verzorgen. Dit biedt ook meer afwisseling voor de docent.”
Bijscholing
Leraren hebben een cursus Opeduca gevolgd of gaan dit nog doen. Volgens Wim kun je niet elke leraar zondermeer les laten geven in het nieuwe model. Soms is er extra scholing of begeleiding nodig. Dit wordt in overleg tussen medewerker en de teamleiding aangeboden. Tijdens geplande leercirkels worden medewerkers geïnformeerd over en krijgen ze inspraak in de gepresenteerde plannen.
Vervolg?
Wim: “We zijn nu bezig met het invoeren van vakoverstijgende modules die gevolgd kunnen worden in de digitale leeromgeving. Verschillende vakken brengen hun leerdoelen samen in de module en leerlingen kunnen op hun manier door de module heen werken. In de volgende periode worden leerlingen geselecteerd en starten we met een pilot.”
