Wat zijn de 21e eeuwse vaardigheden?

In het leerlab 21e eeuwse vaardigheden gaan de scholen uit van de 21e eeuwse vaardigheden zoals in het conceptueel kader van SLO zijn beschreven. In dit kader zijn acht 21e eeuwse vaardigheden geïdentificeerd op basis van wetenschappelijk onderzoek en toetsing bij experts en scholen. Het onderstaande kader wordt in het leerlab gebruikt om een eenduidig begrippenkader aan te houden, zodat alle scholen dezelfde taal spreken.

Creativiteit bedenken van nieuwe ideeën en deze kunnen uitwerken en analyseren
Kritisch denken kunnen formuleren van een eigen, onderbouwde visie of mening

Probleemoplosvaardigheden

 

(h)erkennen van een probleem en tot een plan kunnen komen om het probleem op te lossen
Communiceren effectief en efficiënt overbrengen en ontvangen van een boodschap

Samenwerken

 

gezamenlijk realiseren van een doel en anderen daarbij kunnen aanvullen en ondersteunen

Digitale geletterdheid effectief, efficiënt en verantwoord gebruik van (informatie)technologie. Hierbij gaat het om ict-(basis)vaardigheden (waaronder computational thinking), mediawijsheid en informatievaardigheden
Sociale en culturele vaardigheden

effectief leren, werken en leven met mensen met verschillende etnische, culturele en sociale achtergronden

Zelfregulering realiseren van doelgericht en passend gedrag

Bron: Thijs, A., Fisser, P., & Hoeven, M. van der (2014). 21e eeuwse vaardigheden in het curriculum van het funderend onderwijs. Enschede: SLO.

Werkwijze binnen het leerlab

In een leerlab lopen niet alle scholen precies hetzelfde proces, maar kijkt iedere school naar de eigen behoefte. Alle leerlabscholen kiezen zelf hoe ze invulling geven aan deze 21e eeuwse vaardigheden. De visie en missie van de school en de leerlingenpopulatie zijn genoemd als belangrijke factoren bij het kiezen welke vaardigheden voor de school belangrijk zijn.

Sommige leerlabscholen hebben hier al een keuze in gemaakt, andere scholen doen dit nog. Een van de scholen met een kunst- en cultuurprofiel richt zich op de vaardigheden samenwerken, zelfstandig werken (zelfregulering), presenteren, ontwerpen en organiseren (communiceren). Een andere school richt zich meer op de vaardigheden die een onderzoekende houding bij de leerling kweken (kritisch denken). Een derde school wil opdrachten gaan ontwikkelen die de nadruk leggen op samenwerking en digitale geletterdheid.

In samenwerking met het SLO gaat het leerlab in het voorjaar van 2016 kijken hoe de scholen invulling kunnen geven aan de 21e eeuwse vaardigheden. Dat betekent dat er gekeken gaat worden welke tussen- en einddoelen passen bij de vaardigheden, hoe ontwikkellijnen kunnen worden opgezet en wat voor rubrics en assessments hierbij gemaakt kunnen worden. Als deze plannen zijn ontwikkeld kan in de klas structureel aandacht aan de 21e eeuwse vaardigheden worden gegeven.

Parallel aan deze ontwikkeling loopt de behoefte van de scholen om inzicht te hebben in de voortgang van hun leerlingen. Het liefste zouden ze een digitaal systeem hebben waar zowel leerling als docent de ontwikkeling van de leerling in bij kunnen houden. Hiervoor worden leerlaboverstijgend bijeenkomsten georganiseerd om de wensen en eisen van scholen in beeld te brengen en gebundeld aan marktpartijen te kunnen aanbieden. Daarnaast willen verschillende scholen uit het leerlab een aantal digitale portfoliosystemen gaan uitproberen. De ervaringen die hiermee worden opgedaan kunnen vervolgens weer gedeeld worden in het leerlab en breder.

Ga naar het artikel dat bij deze pagina hoort