Het Montaigne Lyceum gebruikt gepersonaliseerde studiewijzers in combinatie met coachgesprekken. Lees hoe ze dat hebben ingericht en hoe ze dat ervaren.
Pilot
De studiewijzer is in de eerste klas van zowel het vmbo-t als het vmbo kader in gebruik genomen en wordt gezien als een eerste stap naar maatwerk voor leerlingen. Alle 1e klassen en een deel van de 2e klassen werken er nu mee. Ook is er eind vorig jaar een pilot in de 1e klas van het vwo gestart.
Hoe komt de gepersonaliseerde studiewijzer tot stand?
De vakleraren van het Montaigne Lyceum verdelen de lesstof in een basisdeel en een ondersteuningsdeel. Het basisdeel wordt door iedereen doorlopen. Het ondersteuningsdeel is bedoeld voor leerlingen die de lesstof minder snel oppikken. Ook zijn er door de leraren verrijkende taken opgesteld. Al deze taken worden in de studiewijzer verdeeld zodat de leerling elke week alle basistaken maakt en minimaal twee ondersteunende en/of verrijkende taken. Leerlingen mogen zelf ook verrijkende taken bedenken en daar afspraken over maken met de docent. Dit blijkt echter nog lastig. Daarom is er een overzicht gemaakt met verrijkende taken waaruit ze kunnen kiezen.
Hoe wordt de studiewijzer gebruikt?
De gepersonaliseerde studiewijzer wordt in combinatie met coachgesprekken gebruikt. Eens in de twee of drie weken wordt er met de leerling een gesprek gevoerd over leerdoelen. De leerling bekijkt in overleg met de coach met input van de vakdocent welke ondersteunende en/of verrijkende taken een leerling gaat doen. Nadat de leerling de opdrachten heeft gemaakt, worden deze door de leerling zelf nagekeken. Afhankelijk van het vak wordt dit op digitale wijze gedaan of bijvoorbeeld met behulp van nakijkboekjes. De taak wordt vervolgens door de vakdocent afgetekend in de studiewijzer.
Mentor Arnout van Hoek: “Er zijn leerlingen waarbij ik tijdens het coachgesprek eerst de planning bespreek. Pas als er wat lucht is, kijken we naar de ondersteunende taken. Dat is immers ook maatwerk”.
Wat werkt er goed?
Deze manier van werken zorgt voor een competentiegerichte ontwikkeling. In de coachgesprekken wordt toegewerkt naar leerdoelen, waarbij de leerling reflectief is op zijn of haar leerproces. Zo krijgt de leerling inzicht in zijn of haar leerproces, waarbij er eerder naar een vaardigheid (bijvoorbeeld het leren van het maken van een samenvatting) wordt toegewerkt in plaats van een prestatie voor een vak. Ook leidt deze aanpak tot een efficiëntere verdeling van de tijd van de leerling waarbij er meer aandacht kan worden besteed aan een vak waar hij/zij minder sterk in is.
Docent Marianne de Lang: “De studiewijzer geeft mij de mogelijkheid maatwerk te leveren waardoor ik het vak spannend hou. Zo hoeft niet meer elke leerling de grammatica invuloefeningetjes te doen en blijft Latijn leuk!”.
Wat werkt er minder goed?
Leerlingen die geen ondersteunende taken nodig hebben, blijken het lastig te vinden om een keuze te maken voor verrijkingstaken. En sommige leerlingen die de ondersteunende taken doen, beschouwen het als extra werk terwijl deze bij de normale hoeveelheid werk horen. Daarnaast hebben docenten tijd nodig voor het ‘splitsen’ van de lesstof in verschillende soorten opdrachten. De lesstof die wordt gebruikt is vaak afkomstig uit een methode waarbij niet expliciet wordt gemaakt aan welk leerdoel wordt gewerkt. De leraren zullen zich dus eerst in de leerdoelen moeten verdiepen. Op basis van de leerdoelen selecteert de docent namelijk wat de leerling wel en niet hoeft te kennen en te kunnen. En dit is een lastige, tijdrovende klus.
Vervolgstappen
Uiteindelijk wil het Montaigne Lyceum toe naar een studiewijzer die maatwerk levert op basis van leerdoelen.
